Herdenking verzet tegen slavernij tijdens Tula-dag

Herdenking verzet tegen slavernij tijdens Tula-dag

HAARLEM – Afgelopen zaterdag werd in het provinciehuis te Haarlem Tula-dag gevierd. Daarmee werd de vrijheidsstrijder Tula herdacht. Hij leidde in 1795 op Curacao het verzet tegen slavernij. Voor die strijd werd hij ter dood veroordeeld. Vorig jaar (ruim 228 jaar later) kreeg Tula eerherstel.

Tula begon de opstand met een kleine 50 medeslaven. Ze legden het werk neer en pleitten bij de slaveneigenaar Casper Lodewijk van Uytrecht voor hun vrijheid. De opstand op de Nederlandse Antillen groeide uit tot de grootste slavenopstand in de geschiedenis van de eilanden. Een leger van 2.000 slaven trok naar Willemstad. Op hun route bevrijdden ze slaven. Onderhandelaars van de Koloniale Raad stuurden onderhandelaars om de slaven naar de plantages te laten terugkeren. De gesprekken met Tula hadden geen effect.  Dat leidde tot een confrontatie met het koloniale leger. De Nederlandse regering sloeg met veel geweld de opstand neer. Tula werd gevangen genomen, werd langdurig gemarteld om hem een bekentenis af te dwingen dat hij door de Franse revolutie was geïnspireerd. De uitvoering van de doodstraf was gruwelijk. Tula werd levend geradbraakt, waarna hij werd onthoofd. Zijn hoofd werd op een spies gezet als afschrikmiddel.

Al vanaf 1985 Tula Dag op de Antillen

Op de Nederlandse Antillen geldt Tula als de belangrijkste vrijheidsstrijder. 17 Augustus is al vanaf 1985 Tula-dag. Het eerherstel van de Nederlandse regering liet lang op zich wachten. Er werd wel in 2021 in de Tweede Kamer gepleit om Tula op te nemen in het onderwijs, maar het kabinet wijst dat af. Een motie die vraagt om meer aandacht voor verhalen van vrijheidsstrijders en om onderzoek te doen wordt eind 2022 wel door de Tweede Kamer aangenomen. Pas op 4 oktober 2023 volgt de rehabilitatie van Tula.

Staatssecretaris Alexandra van Huffelen 5 oktober 2023:  “De Nederlandse regering onderkent volmondig de rechtvaardigheid van Tula’s strijd, en die van anderen die zich tegen slavernij verzetten, en kijkt met spijt en schaamte naar de manier waarop zij door historische, bestuurlijke voorgangers zijn behandeld. 228 jaar na de dag van zijn dood krijgt Tula eerherstel van de Nederlandse regering.” Met deze woorden is de Curaçaose verzetsheld Tula formeel postuum door de Nederlandse regering gerehabiliteerd.

Herdenking Haarlem

In het provinciehuis te Haarlem werd uitgebreid stilgestaan bij de sombere geschiedenis. Maar de dag was daarnaast ook feestelijk. Zo was er Tambú muziek te horen, uitgeoverd door percussionist Roël Calister en Gio Anastasia. Tambú werd door tot slaaf gemaakten op Curaçao, Aruba en Bonaire gespeeld. Dat gebeurde op afgelegen plekken, omdat de muziek was verboden. Tambú begon dus als verzetsmuziek, die aanvankelijk met handgeklap maar uiteindelijk met instrumenten van landbouwgereedschappen werd gespeeld. De liederen gaan over gebeurtenissen in het jaar, eerbetoon, kritiek en persoonlijke gevoelens.

Dat Tula-dag is dus niet alleen herdenken. Deelneemster Ashinta vindt het belangrijk dat de dag positief is: “We moeten niet alleen omkijken, maar ook laten zien hoe rijk de cultuur van Curaçao is.

Video

In de video krijg je een beeld van hoe op de Antillen Tula Dag wordt gevierd.

Tula warda, no wak ahinda
Ya ku nos tin algun kos di drecha
Kere ku nos ta trahando duru
(vertaling)
Tula wacht, kijk nog niet
Er is nog veel te verbeteren
Maar geloof me, we werken er hard aan

Bronnen: Persbericht provincie Noord-Holland, Wiki, YouTube.